De digitale meter en een thuisbatterij: een goed huwelijk of niet?

De energiefactuur onder controle

Het sleutelwoord hier is “zelfverbruik”. Hoe meer van je eigen opgewekte zonne-energie je verbruikt, hoe meer voordeel je haalt uit een digitale meter. Het klinkt simpel, en dat is het eigenlijk ook. Veel mensen kijken daarvoor meteen in de richting van de thuisbatterij. Al schrikt de kostprijs en de rendabiliteit veel mensen af. Het is dan ook belangrijk om jezelf goed voor te bereiden voor je een aankoop doet.

Je energieverbruik in kaart brengen

Vooraleer je grote kosten gaat maken is het verstandig om gedurende een langere periode je verbruik in kaart te brengen. Met een digitale meter is dat heel eenvoudig via Mijn Fluvius, de gratis online toepassing van de netbeheerder. Je kan hier je dagelijkse en historische verbruiksgegevens bekijken. Je kan je verbruik per uur, dag, week, maand en jaar volgen. Dat helpt je om je verbruikspatronen te herkennen, sluipverbruik te verminderen en je netkosten te beperken.

Je levensstijl

Vooraleer je overgaat tot een dure aankoop, moet je ook even stilstaan bij je levensstijl. Ben je vaak thuis overdag? Dan kan je perfect zonder al te veel moeite je zelfverbruik regelen. De wasmachine, de vaatwas of eventueel je elektrische wagen opladen: het kan allemaal overdag, wanneer de zonnepanelen op je dak maximaal opbrengen.

Ben je niet thuis overdag, dan gaat de opgewekte stroom die je niet gebruikt terug naar het net. Met een thuisbatterij verhoog je in die situatie je zelfconsumptie. Je slaat de opgewekte energie overdag op en gebruikt ze ’s avonds wanneer je thuis komt en je panelen niets meer opbrengen. Door ook ’s avonds en ’s nachts zonne-energie uit je batterij te gebruiken, hou je je energiekosten laag.

Welke batterij kies je en wat kost het ongeveer?

De capaciteit van je batterij mag niet te laag zijn in vergelijking met de capaciteit van je zonnepaneleninstallatie. Anderzijds mag de capaciteit ook niet te hoog zijn. Een batterij van 4 à 6 kWh volstaat voor de meeste gezinnen met een installatie van 4 à 5 kWp zonnepanelen. Onze betrouwbare installateurs helpen je graag met je keuze.

Een thuisbatterij kost gemiddeld tussen de €4.000 en €9.000, afhankelijk van de capaciteit. De terugverdientijd varieert meestal tussen de 8 en 12 jaar, afhankelijk van verbruik en tarieven.

Levensduur en slim gebruik?

Je kan een batterij perfect gebruiken in combinatie met zonnepanelen. Je batterij wordt overdag opgeladen wanneer de zon schijnt en ’s avonds gebruik je de opgeslagen energie wanneer de zon niet schijnt.

Je kan een thuisbatterij ook combineren met een aangepast energiecontract en slim aangestuurde verbruikers en omvormers. Dan krijg je een slimme batterij die kan inspelen op de pieken en dalen in de elektriciteitsprijzen.

Hoe werkt dat?

1. Overdag wordt je batterij opgeladen met de energie die zonnepanelen opwekken. Op dat moment zijn de stroomprijzen laag.

2. Wanneer de stroomprijzen hoog zijn, meestal ’s avonds, gebruik je de energie uit je batterij om je verbruikspieken op te vangen.

3. Met een dynamisch tarief kan je ook goedkope stroom van het net halen op momenten dat je batterij leeg is en de prijzen laag zijn.

Het slimme gebruik heeft ook een nadeel: doordat de batterij intensief gebruikt wordt en meerdere keren per dag laadt en ontlaadt, zal de levensduur verkorten. Zonder slimme aansturing en dynamisch tarief gaat een batterij voor een gemiddeld gezin – met één keer per dag opladen uit zonnestroom en één keer ’s avonds ontladen – ongeveer 10 jaar mee. Batterijen verbruiken zelf ook energie. Er is een verlies van 20 tot 25% door het opladen en ontladen.

Met deze zaken kan je alvast rekening houden als je een thuisbatterij overweegt.

Wat zijn de voordelen van een thuisbatterij

• minder netstroom en minder energiekosten.

• onafhankelijker van het net

• normaal verbruik je ongeveer 30% van je zonne-energie, met een thuisbatterij is dat zo’n 70%.

• door ’s avonds en ’s nachts zonnestroom in plaats van netstroom te gebruiken via je batterij, vermijd je een hoger capaciteitstarief (het capaciteitstarief wordt berekend op basis van je piekverbruik)

• je verbruikt meer groene energie en stoot je minder CO2 uit

Wat zijn de aandachtspunten bij de aanschaf van een thuisbatterij

• de aanschafkosten voor een thuisbatterij liggen hoog, waardoor de terugverdientijd voor sommige huishoudens te lang lijkt

• de capaciteit van je batterij moet overeenstemmen met de capaciteit van je zonnepanelen

• ga je je batterij slim aansturen en combineren met een dynamisch energiecontract, dan moet je er tijd en energie in steken – dit is niet voor iedereen haalbaar

• zorg ervoor dat je een goed zicht hebt op je energieverbruik voor je met een installateur gaat praten over de aanschaf van een batterij

Alternatieven voor de batterij

• verschuif het gebruik van huishoudelijke apparaten naar momenten met veel zonne-energie

• investeer in energiebesparende technologieën zoals warmtepompboilers om je zelfverbruik te verhogen

• Tips als je geen thuisbatterij aanschaft, maar toch een lagere energierekening wil:

  • toestellen die koude of warmte produceren (vaatwasser, wasmachine, droogkast) schakel je één voor één in rond de middag

  • strijk, kook elektrisch en laad elektrische fietsen of steps op overdag

  • gebruik timers om apparaten automatisch te laten starten

  • stel je warmtepompboiler of elektrische boiler met voorraadvat in om je douche- of badwater tussen 11.00 en 15.00 uur op te warmen met behulp van een timer

  • spreid je verbruik zo veel mogelijk

Tip: nog geen digitale meter en zonnepanelen op je dak?

Laat hem zeker dit jaar nog plaatsen. Doe je dat pas volgend jaar, dan verlies je een fikse compensatiepremie. Die bedraagt voor een gemiddelde zonne-installatie makkelijk 1.500 euro, maar kan bij de grootste installaties oplopen tot 3.750 euro. Wie de digitale meter pas na 31 december laat plaatsen, krijgt geen premie. De premie geldt enkel voor zonnepanelen geplaatst tussen 1 januari 2014 en 31 december 2020 en wordt enkel toegekend als de digitale meter tijdig geplaatst én aangemeld is. Op de website van Fluvius vind je de bedragen terug. Die hangen af van het jaar waarin de panelen zijn geplaatst en van de grootte van de installatie. Een gemiddelde installatie krijgt nog een premie van 1.000 à 2.000 euro. Maar voor een grote installatie uit 2016 loopt dat op tot 3.750 euro. Je kan dat doen via je persoonlijke account bij Fluvius en doorklikken naar: premies/retroactieve investeringspremie/zonnepanelen.

Wil je weten of een thuisbatterij voor jouw situatie interessant is?